Dieta wegetariańska to forma żywienia, w którym wyklucza się z jedzenia mięsa, ryb i pozostałych produktów odzwierzęcych. Zasadniczym elementem jadłospisu są artykuły pochodzenia roślinnego takie jak: warzywa, owoce, zboża, orzechy, rośliny strączkowe. Czasem spożywa się nabiał i jaja. Ostatnimi czasy niejadanie mięsa stało się bardzo lubianym stylem życia, choć w krajach Bliskiego Wschodu i Indiach niejedzenie mięsa panuje od dawna. Sam wegetarianizm jest niejednorodny, występuje w nim wiele odmian i rozmaitych sposobów odżywiania spowodowanych różnymi powodami, do których należą między innymi: przekonania etyczne, warunki środowiskowe, powody zdrowotne, religijne, kulturowe, czy ekonomiczne. Dlatego warto również mówić o różnych efektach, niedoborach bądź innych konsekwencjach związanych z wegetarianizmem. W tym materiale przedstawiamy wiedzę na temat wegetarianizmu a także prezentujemy jego zalety i wady.
Różnorodne rodzaje diety wegetariańskiej
Istnieje kilka podstawowych wersji wegetarianizmu, które różnią się między sobą tym, które produkty odzwierzęce są dopuszczalne w diecie. Każdy z tych wariantów wegetarianizmu może być różnie interpretowany, i w rzeczywistości granice pomiędzy nimi mogą być płynne. Niemniej jednak ogólnie przyjął się następującą klasyfikację:
Wegetarianizm ovo - jedzenie jaj, ale z wyłączeniem mięsa i mleka,
Wegetarianizm lacto - jedzenie nabiału, lecz bez mięsa i jaj,
Wegetarianizm ovo-lacto - jedzenie jaj i mleka ale bez mięsa,
Weganizm - wyeliminowanie wszystkich produktów pochodzenia zwierzęcego, tj. mięsa, jaj, mleka i jego przetworów, jak również miodu i innych produktów pochodzenia zwierzęcego. Weganizm ma dwie odmiany: frutarianizmu - diety opartej głównie na owocach lub witarianizmu - diety, składającej się z surowych warzyw i owoców,
Flexitarianizm - dieta bogata w roślinne produkty ale bez odrzucenia mięsa lub produktów pochodzenia zwierzęcego.
Pescowegatarianizm - dieta bogata w ryby i owoce morza lecz z wyjątkiem mięsa.
Zalety wegetarianizmu
Prawidłowa dieta wegetariańska musi odznaczać się różnorodnością i dopasowaniem do indywidualnych cech, w odniesieniu do wieku, płci, aktywności fizycznej i stanu zdrowia. Są przecież osoby o specyficznych wymaganiach żywieniowych np. dzieci, kobiety w ciąży, osoby uprawiające intensywny sport, osoby pracujące fizycznie. O ile mówi się o wadach diety wegetariańskiej, to przeważnie dotyczy to kwestii niedoborów składników. Aby wyeliminować ryzyko braków, istotne jest, aby wziąć pod uwagę przeróżne źródła białka roślinnego, takie jak na przykład rośliny strączkowe, orzechy i zboża. W przypadku wegan, którzy rezygnują z jedzenia produktów pochodzenia zwierzęcego, muszą zapewniać odpowiednią ilość składników odżywczych, takich jak witamina B12, kwasy tłuszczowe omega-3, wapń i żelazo. Należycie ułożona dieta wegetariańska jest w stanie zapewnić zdrowie i wspomóc w skutecznym podtrzymaniu prawidłowej masy ciała a także znacznie obniżyć ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, nowotworów i cukrzycy. Znaczące jest jednak, iżby skonsultować swoje decyzje w sprawie diety z dietetykiem lub lekarzem. Nie można również zapominać o regularnych badaniach kontrolujących stan zdrowia.
